Erteleme kararını yerinde ve doğru buluyoruz
Türkiye’de plastik atık ve malzemelerin kaynağında ayrıştırılarak geri dönüşümü için 1 Ocak 2022 tarihinde başlatılması planlanan depozitolu ambalaj uygulaması; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yeni kararı ile birlikte 1 Ocak 2023 tarihine kadar ertelendi.
Verilen bu karar hakkında değerlendirmelerde bulunan Ege Plastik Sanayicileri Derneği (EGEPLASDER) Yönetim Kurulu Başkanı ve Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) Başkan Yardımcısı Şener Gençer; 12 Aralık 2021’de yaptığı açıklamada, toplama ve ayrıca geri ödeme sisteminin henüz hazır olmaması gerekçesi ile uygulamanın tüm yurt genelinde başlamasının ertelenmesini önermiş olduklarını hatırlattı.
Öncelikle 3 pilot şehir ile başlamalı
Plastik sektöründe faaliyet gösteren firmalar olarak bu uygulamayı en başından beri desteklediklerini, fakat AVM ve zincir marketlerde plastik atıkları toplayacak ekipmanların kurulma süreci hazırlanmamışken uygulamanın başlamasının risk oluşturabileceğinin altını çizen Gençer önemli değerlendirmeler de bulundu.
Gençer, bakanlığın tasarladığı proje hakkında heyecan duymamanın mümkün olmadığını, depozito uygulamasının sektöre ciddi katkısı olmasından ziyade uzun yıllardır dile getirdikleri atıkların kaynağında ayrıştırılarak geri dönüşüme gönderilmesinin ülkemiz için sınıf atlatacak bir adım olduğunu ifade etti. Bu uygulama ile sadece çevresel risk faktörleri azaltılmayacak aynı zamanda ülkemizde çok güçlü olan geri dönüşüm sektörü daha az atık plastik hammadde ithal edecek diyen Gençer; fakat Türkiye gibi 85 milyonu aşan bir nüfusa sahip ve üstelik sadece içecek ambalajı tüketimi 20 milyardan fazla olan bir ülkede, bu proje türünde uygulamaların çok iyi planlanarak ve olası sonuçlarının öngörülerek organize edilmesi gerektiği düşüncesinde olduklarının altını çizdi. Bu nedenle uygulamanın yoğun turizm trafiği olan ve insan sirkülâsyonunun yüksek olduğu Antalya, Muğla ve İzmir illerinin pilot bölgeler olarak seçilerek başlatılmasını önerdiklerini kaydetti. Eksiklerin tespit edilerek, çözümlerinin sağlanmasının ardından yurt genelinde uygulamaya geçilmesi gerektiğini düşündüklerini belirten Gençer, 2022 yılı içinde toplama noktalarının ve sistemin teknik altyapısının tamamlanarak tüm vatandaşlarımızın detaylı olarak bilgilendirmesi gerektiğinin altını çizdi.
Gelecek aşamada 4.Erteleme güvensizlik oluşturabilir
Çevrimiçi merkezi veri sistemi ve internet bağlantılı olacak depozito iade makinelerinin tedarik edilmesi ve yurt geneline yayılmasının bugünün koşullarında kolay olmadığına dikkat çeken Şener Gençer, uygulamanın başlatılacağı 1 Ocak 2023 tarihine kadar lojistik ve tedarik sorunlarının çözülmesini beklediklerini ifade etti. Uygulamanın üçüncü kez ertelendiğinin altını çizen Gençer, yapılacak yeni bir erteleme durumunda hem vatandaşlar hem de üreticiler için güvensizlik ortamı oluşturacağına da dikkat çekti.
Sistem işleyişi nasıl olacak?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın liderliğinde yürütülüp uygulanacak depozito sistemi ile birlikte içecek ambalajları öncelikli olacak şekilde belirlenecek diğer ürünler depozito yönetim sistemine alınacak. Bu ürünlere ait ambalaj etiketlerinde kolay silinmeyecek, okunaklı ve bozulmayan “Depozitoludur” ibaresi görünür şekilde yer alacak ve kurulan sisteme özgü olacak şekilde barkodlar kullanılacak.
