Eskişehir Teknik Üniversitesi (ESTÜ) Biyoloji Bölümü Ekoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Türe ve doktora öğrencisi Çağdaş Saz seralar için özel olarak tasarladıkları ekosistem ile atık su arıtımı yaparken elektrik üretimi sağlayan ve bu enerji ile seraların hem aydınlatma hem de su ihtiyacını karşılayabilecek bir sistemin prototipini geliştirdi.
Prof. Dr. Türe’nin danışmanlığı ile “Elektro-Sulak Alan Enerjili Sera Tasarımı (ESA) adlı Projeyi hazırlayan Saz, 7 yıl süren çalışmalarının sonucunda mikroorganizma, toprak ve bitki yapısı ile oluşan elektro-sulak alan ekosistemleri atık su arıtma esnasında ortaya çıkan elektronları biyo-elektrotlar aracılığı ile yakalayarak, elektrik enerjisine dönüştürüp, depolanmasını sağladı. Böyle hem atık su yeniden sulama suyu olarak değerlendirilebiliyor hem de bu ekosistem ile üretilen enerji aküler aracılığı ile depolanarak seraların enerji ve su ihtiyaçlarını karşılayabiliyor.
2021 TEKNOFEST organizasyonunda dördüncü olan akademisyenler, , Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfının (ÇEVKO) organize ettiği Yeşil Nokta Öğrenci Ödülleri Yarışması’nın Atık Yönetim Sistemi ve Uygulamaları kategorisi içinde üçüncü oldu.
Tarımsal faaliyetlerin iklim değişikliğine olan etkisine azaltmayı hedefledik
Projenin danışmanı ve ortağı olan Prof. Dr. Cengiz Türe, projenin ana fikrinin doğal ekosistem içinde gerçekleşen organik maddelerin parçalanması esnasında açığa çıkan enerjinin kullanılabilir ve depolanabilir elektriğe dönüştürülerek, yeniden kullanılması olduğunu dile getirdi. Bu kapsamda hem atık suyu artırıp yeniden kullanıyor hem de açığa çıkan enerjiyi bitkilerin yetiştirilmesinde kullanılmak üzere elektrik olarak üretiyoruz dedi.
Bu çalışma ile atık suların hem tarım alanlarında hem de seralarda kullanılabileceğini ortaya koyduklarını vurgulayan Türe, bu esnada açığa çıkan enerjinin de elektrik enerjisine dönüştürülerek depolanabileceğini kanıtladıklarını ifade etti. Bu kapsamda iklim krizi içinde hem tarımsal faaliyetlerin etkisinin azaltılmasını hem atık üretmeden tarım yapılabileceğini kanıtlama yolunu tercih ettiklerini söyleyen Türe, atığı kaynak olarak kullanıp enerji elde ederken, kendini yenileyip sürdürülebilir ve döngüsel bir ekosistem modeli ortaya çıkarttıklarını belirtti.
2,5 kat verimlilik artışı ve enerji tasarrufu, 26 kat su tasarrufu
Doktora eğitimini sürdüren Çağdaş Saz, nüfus artışı, sanayileşme ve iklim değişikliği gibi faktörlerin enerji ve su kaynakları üzerine olumsuz etkiler yarattığının altını çizerek su kaynaklarının tekrar değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. 7 yıllık bir süre içinde Prof. Dr. Türe bu çalışmayı geliştirdiklerini ifade eden Saz, bu proje ile döngüsel ekonomi modelini destekleyen bir çalışma ortaya koyduklarını söyledi. Bu proje sayesinde vahşi sulamaya kıyasla 26 kat su tasarrufu elde ediliyor. Ayrıca verimlilik 2,5 kat artarken elektrik tasarrufu da sağlanmış oluyor.
